Polonya
Republika han Polonya Rzeczpospolita Polska | |
---|---|
Bandira Eskudo | |
Lema: Waray1 | |
Awit: "Mazurek Dąbrowskiego" (Winaray:"Waray pa mawara an Polonya") | |
Kahamutang han Polonya (masirom nga pagkalunghaw) – ha kontinente nga Europeo (mapawa nga pagkalunghaw & masirom nga pagka-grey) | |
Pamunuan ngan gidako-i nga syudad | Warsovya 52°13′N 21°02′E / 52.217°N 21.033°E / 52.217; 21.033 |
Opisyal nga mga pinulongan | Pinolako2 (polski) |
Demonimo | Polako |
Kagamhanan | Republika nga Parlamentaryo |
• Mangulo | Andrzej Duda |
• Primer Ministro | Mateusz Morawiecki |
Kahimo | |
• Pagin-Kristyano4 | 966 |
• Syahan nga Republika | Hulyo 1, 1569 |
• Ikaduha nga Republika | Nobyembre 11, 1918 |
• Kanan Katawhan nga Republika | Disyembre 31, 1944 |
• Ikatulo nga Republika | Enero 30, 1990 |
Kahaluag | |
• Tanan | 312,679 km2 (120,726 sq mi) (ika-703) |
• Katubigan (%) | 3.07 |
Kamolupyohan | |
• 2014 nga banabana | 38,485,779 [1] (ika-34) |
• Densidad | 122/km2 (316.0/sq mi) (ika-83) |
GDP (PPP) | 2008 nga banabana |
• Tanan | $668.551 ka bilyon[2] (ika-21) |
• Per capita | $17,536[2] (ika-50) |
GDP (nominal) | 2008 nga banabana |
• Tanan | $527.866 ka bilyon[2] (ika-18) |
• Per capita | $13,846[2] (ika-50) |
Gini (2014) | 32.08[3] namumutnga |
HDI (2015) | ▲ 0.855[4] hataas hin duro · ika-36 |
Salapî | Złoty (PLN) |
Zona hin oras | CET (UTC+1) |
• Katsirak (DST) | CEST (UTC+2) |
Namanehar ha | wala |
Kodigo hin pagtawag | 48 |
Internet TLD | .pl |
1 Kundi, kitaa an Mga diri-opisyal nga mga lema han Polonya. 2 Bisan man kon diri mga opisyal nga pinulongan, an Binelarus, Kinashubia, Linituanyano ngan Inaleman ginagamit ha 20 nga mga opisina hin comune. 3 An kahaluag han Polonya sumala han pagbahinbahin-ha-pagdumara, sumala han hatag han Sentral nga Opisina hin Estadistika, amo in 312,679 km2 (120,726 sq mi) nga diin 311,888 km2 (120,421 sq mi) amo in kahaluag ha tuna ngan 791 km2 (305 sq mi) kahaluag hin bawbaw hin katubigan ha sulod han nasod. An pagkarawat han Kristyanismo ha Polonya ginkikita hin damo nga mga Polako, bisan man kun ano an ira pagkaapi ha relihyon o waray pag-api hin relihiyon, nga usa han mga labaw nga mga nasodnon nga panhinabo ha kaagi; an bag-o nga relihiyon gin-gamit ha paghiusa han mga tribo dida han rehiyon. |
An Polonya (ha Kinatsila: Polonia, ha Iningles: Poland, ha Polako: Polska) usa nga nasod nga nahamutang ha Butnga nga Europa, ha butnga han Alemanya ha katundan, han Republika Tseka ngan Eslovakya ha salatan, Ukranya ngan Bielorrusya ha sinirangan, ngan han Dagat Baltic, Lituanya, ngan Rusya (pinaagi han Kaliningrad Oblast exclave) ha amihanan. Iton Polonya nagsasaro hin katubtoban ha kadagatan upod han Dinamarka ha Dagat Baltic. Warsovya an kapital han nasod. An Polonya nagin api han Unyon Europeo tikang han Mayo 1 2004.
An estado Polako gintukod hin sobra 1,000 ka tuig hadto ha ilarom han Dinastiya Piast, ngan nakaabot han bulawanon nga panahon dida han harani han kataposan han ika-16 nga siglo ha ilarom han Dinastiya Jagielloniano, han panahon nga an Polonya usa han mga gidako-i, girikohi, ngan pinakagamhanan nga mga nasod ha Europa. Han 1791 an Sejm han Polako-Lituano nga Mankomunidad nagpailarom han Batakan-Balaod han Mayo 3 o Konstitusyon han Mayo 3, an syahan nga moderno nga nakodipikar nga konstitusyon, ngan ikaduha ha kalibotan sunod han Konstitusyon han Estados Unidos. Waray la mag-iha nga nagsunod, an nasod nawara katapos han pagbahin-bahin hini han mga hagrani nga nasod nga amo an Rusya, Austrya, ngan Prusya. Nahibalik an paglugaring hini dida han 1918 han pagkatapos han Syahan nga Pankalibotan nga Gyera komo an Ikaduha nga Republika Polaka. Pagkatapos han Ikaduha nga Pankalibotan nga Gyera nahimo ini nga komunista nga satellite nga estado han Unyon Sovietika nga tinatawag nga Republika han Katawhan han Polonya. Han 1989 an syahan nga gawasnon-hin-bahin nga mga pinili-ay han kaagi han Polonya katapos han Gyera Pankalibotan II nagtapos han Solidaridad (Solidarność) nga pakigbisog para hin kagawasan ngan nagresulta han kapirde han mga namumuno nga komunista han Polonya. An yana nga Ikatulo nga Republika Polaka gintukod, ngan ginsundan pagkatapos hin pira ka tuig han pagsurat hin bag-o nga konstitusyon dida han 1997. Han 1999 an Polonya nag-accede ha NATO, ngan han 2004 inmapi ini han Unyon Europeo.
Ha opisyal nga pagtawag, iton nasod kilalado nga Republika han Polonya, ha Polako Rzeczpospolita Polska. An pulong nga Rzeczpospolita amo an ngaran ha kaagi ngan kasaysayan nga padayon an paggamit tikang han ika-16 nga siglo dida han Polako-Lithuanian nga Mancomunidad, nga usa nga pinili-ay nga monarkiya. An pulong nga Rzeczpospolita puyde mangahulogan nga "mancomunidad" o commonwealth o puyde gihapon "republika", samtang an kahubad ngadto ha Polako han pulong nga "republika", republika. Dida han pamuno han komunista tikang han 1952 tubtob 1989 an opisyal nga ngaran han nasod amo an Republika han Katawhan han Polonya (Polska Rzeczpospolita Ludowa), nga amo la an panahon nga waray gamita an opisyal nga pagtawag tikang ha kaagi ngan kasaysayan.
Pinanbasaran |
↑ Główny Urząd Statystyczny. Baza Demografia. Ludność. Stan, ruch naturalny i wędrówki ludności w I kwartale 2014 r., stan na 31.03.2014. [1]
↑ 2.02.12.22.3 "Poland". International Monetary Fund. Ginkuhà 2009-10-01.
↑ GINI Index for Poland. 17 Oktubre 2016. Ginkuhà 25 Abril 2017.
↑ "2015 Human Development Report". United Nations Development Programme. 2015. Ginkuhà 14 Disyembre 2015.
Mga sumpay ha gawas |
Dugang nga pamiling mahitungod han Poland ha kanan Wikipedia mga bugto nga proyekto: | |
Mga kasirigngon tikang ha Wiktionary | |
Sarigan nga basahon tikang ha Wikibooks | |
Mga hulád tikang ha Wikiquote | |
Gintikangan nga mga kasuratan tikang ha Wikisource | |
Mga imahe ngan medya tikang ha Commons | |
Mga sumat notisya tikang ha Wikinews | |
Pagkukuhaan hin pagtuon tikang ha Wikiversity |
- Pasalida (aada-ha-linya)
Animated history of Poland, (PARP, Expo 2010 Shanghai China) ha YouTube
Borders of Poland, AD. 990–2008 ha YouTube
Poland under German occupation 1939–1945 ha YouTube
- Kasahiran
- Poland.gov.en – Polish national portal
- Polish Information
- Ministry of Foreign Affairs
- Chief of State and Cabinet Members
Poland nga entrada ha The World Factbook
Poland at UCB Libraries GovPubs
- History of Ancient Poland
Polonya ngada ha Open Directory Project
Poland profile from the BBC News
Poland OECD
Poland EU
Poland Encyclopædia Britannica entry
Wikimedia Atlas han Poland
Datos Heyograpiko nga may pagkahisumpay han Polonya ha OpenStreetMap
Key Development Forecasts for Poland from International Futures
- Kultura
- Commonwealth of Diverse Cultures: Poland's Heritage
- Biyahe
- Poland's Official Travel Website
- About Poland
- Photos from Poland
Poland Travel Guide - An English language tourist site on Poland
Denmark (by the Baltic Sea) | Sweden (by the Baltic Sea) | Russia (Kaliningrad Oblast) · Lithuania | ||
Germany | Belarus | |||
| ||||
Czech Republic | Slovakia | Ukraine |
Unyon Europea | ||
---|---|---|
Alemanya | Austrya | Belhika | Bulgarya | Dinamarka | Eslovakya | Eslovenya | Espanya | Estonya | Finlandya | Fransya | Gresya | Hungarya | Kroasya | Irlanda | Italya | Letonya | Lituanya | Luxemburg | Malta | Nederlandes/Paises Bajos | Polonya | Portugal | Reino Unido | Rumanya | Suwesya | Republika Tseka | Tsipre |
Mga Nasod ha Europa |
---|
Albanya | Alemanya | Andorra | *Armenya | *Aserbaiyan | Austrya | Belarus | Belhika | Bosnya ngan Hersegovina | Bulgarya | Dinamarka | Eslovakya | Eslovenya | Espanya | Estonya | Finlandya | Fransya | Gresya | *Georgia/Heorhya | Hungarya | Irlanda | Islandya | Italya | *Kasahistan | Kroasya | Lestenstin | Letonya | Lituanya | Luxemburgo | Malta | Moldavya | Monako | Montenegro | Nederlandes/Paises Bajos | Noruega | Polonya | Portugal | Reino Unido | Republika han Macedonia | Rumanya | *Rusya | San Marino | Serbya | Suwesya | Suisa | Syudad han Vaticano | Republika Tseka | *Tsipre | *Turkeya | Ukranya |
Iba nga mga teritoryo: Akrotiri ngan Dhekelya | Esvalbard | Feroe nga Islas | Guernsey | Hibraltar | Jan Mayen | Jersey | Isla han Man |